Xornada sobre o Dano Cerebral: 'Dende o asistencialismo ao pleno exercicio de dereitos’ Audio descrición

Realizar un percorrido “Dende o asistencialismo ao pleno exercicio de dereitos”, coñecendo con detalle a evolución dos modelos de atención e da abordaxe sociosanitaria do dano cerebral adquirido. Este é o principal obxectivo de Dano Cerebral Galicia -a Federación Galega de Dano Cerebral, ata fai pouco FEGADACE- na súa Xornada sobre o Dano Cerebral, que terá lugar en Santiago de Compostela o sábado 9 de novembro.

Unha xornada de estudo sobre a traxectoria do dano cerebral, a primeira causa de discapacidade adquirida, en aumento se se atende ao desenvolvemento das súas principais causas: o ictus e os traumatismos cranioencefálicos. Por unha banda, o actual ritmo de vida, cheo de estrés, sedentarismo ou alimentación pouco equilibrada produce un incremento dos factores de risco do ictus; pola outra, as melloras na atención de urxencias están a provocar que se salven vidas que continúan, pero con secuelas, é dicir, con dano cerebral adquirido.

Dano Cerebral Galicia quixo dedicar, pois, a súa Xornada divulgativa a estudar as orixes e desenvolvemento dos recursos de atención a esta discapacidade, así como a poñer en común iniciativas que teñen en conta o actual enfoque de dereitos, centrado na persoa e na súa autonomía, considerando a accesibilidade universal como unha premisa básica para o seu exercicio, e enfocada, na medida do posible, na desinstitucionalización.

A Xornada sobre o Dano Cerebral vai ter lugar o sábado 9 de novembro en horario de mañá e tarde, de 09:00 a 17:15, no Auditorio 1 do Edifico Cinc, na Cidade da Cultura, en Santiago de Compostela. A inscrición, que é de balde e inclúe os materiais informativos, o café e un xantar tipo cóctel, está aberta nesta ligazón (péchase o 07/11/2024 ás 23:59).

A Xornada conta co recoñecemento de interese sanitario para actos de carácter científico da Xunta de Galicia. Ademais, Dano Cerebral Galicia dispoñibiliza o servizo de interpretación en LSE.

 

Leccións de historia pola mañá

A Xornada sobre o Dano Cerebral ábrese cunha Conferencia inaugural a cargo da directora do directora do Centro de Referencia Estatal de Atención ao Dano Cerebral (CEADAC), Inmaculada Gómez Pastor, titulada ‘[Historia(s) do dano cerebral adquirido] Un percorrido desde o asistencialismo a un modelo de dereitos’.

Un relatorio marco para unha xornada que continúa cunha mesa na que se concretará esa mesma cuestión co desenvolvemento dos recursos de atención a nivel galego. Titulada ‘[Historia(s) do dano cerebral adquirido] Evolución da atención ao dano cerebral adquirido en Galicia’, e moderada pola directora de Dano Cerebral Galicia, Leticia Vila Posada, conta coa directora de Dano Cerebral Santiago de Compostela -ata agora Sarela-, Rocío García Calvo; co director da Asociación de Dano Cerebral de Vigo, Alento, Gonzalo Mira; co director do Centro de Promoción da Autonomía Persoal (CPAP) de Bergondo, Francisco Nieto Pol; coa traballadora social, xa xubilada, pero que exerceu coordinadora da Unidade de Coordinación de Dependencia da Consellería de Política Social, ademais de participar na elaboración do Proceso Asistencial Integrado do Dano Cerebral Adquirido, Carmen de la Sierra Vázquez; e con Lourdes Bermello López, enfermeira no servizo de Neuroloxía do HULA e ex presidenta do Colexio de Enfermaría de Lugo, que abordará con maior especialización a cuestión da atención sanitaria e da continuidade asistencial.

 

12º Premio Dano Cerebral Galicia – Miguel Blanco

Chegada a media mañá, e antes da pausa para o café, Dano Cerebral Galicia vai entregar o seu galardón anual, que este 2024 estrea denominación: Premio Dano Cerebral Galicia – Miguel Blanco.

A Federación quixo galardoar este ano ao CPAP de Bergondo polo seu compromiso “coa defensa e garantía dos dereitos á inclusión social e ao exercicio dunha vida plena e autónoma” das persoas con dano cerebral adquirido, salientando que “a atención especializada, interdisciplinar, individualizada, secuencial, holística e transversal ofrecida a persoas con dano cerebral adquirido en fase subaguda ou crónica, tanto no relativo ao tratamento rehabilitador como na capacitación profesional e a reinserción sociolaboral, supoñen un exemplo inspirador para que todas as administracións e poderes públicos, así como axentes privados implicados, avancen na materialización do enfoque de dereitos na resposta ás necesidades e demandas das persoas con discapacidade”. Dano Cerebral Galicia quere valorar con este recoñecemento, tamén, o “apoio prestado ao movemento asociativo mediante asesorías técnicas, préstamos de produtos de apoio e transferencia de información”.

O acto de entrega vai estar conducido por Montserrat Terceiro Rey, membro da Rede de Cidadanía Activa de Persoas con Dano Cerebral. Como cada ano, vai estar entregado pola entidade ou persoa galardoada con anterioridade; neste caso será o CITIC (Centro de Investigación en Tecnoloxías da Información e das Comunicacións), 11º Premio FEGADACE – Miguel Blanco. En concreto, a súa responsable de Comunicación, Valentina Bouzada. Recolle o galardón Francisco Nieto Pol, director do CPAP, trala súa participación na mesa sobre a historia da atención ao dano cerebral adquirido en Galicia.

 

Iniciativas cun enfoque de dereitos

O programa continúa ao longo de tres mesas nas que se van observar diferentes iniciativas de atención á discapacidade cun enfoque de dereitos. O obxectivo é intercambiar coñecemento para a análise destas experiencias, abrindo a posibilidade de implantación, coas adaptacións necesarias, nas diferentes entidades e colectivos.

Ás 12:30 arrinca a mesa ‘[Ideas] Iniciativas actuais na atención ao dano cerebral cun enfoque de dereitos en Galicia’. Nela, a Federación e as súas cinco asociacións van expor os contidos de seis iniciativas de relevancia. Trátase das seguintes:

• Modelos de vida independente para o dano cerebral adquirido. Noelia Rivadas López, logopeda e responsable de Formación de Dano Cerebral Galicia, quen tamén vai presentar e moderar a mesa.
• Espazos personalizados de realidade virtual para a neurorrehabilitación. A visión de Dano Cerebral A Coruña ADACECO. Inés Cortés Cabeza, terapeuta ocupacional da asociación, e Enrique Gándara Bermúdez, usuario da entidade e membro da Rede de Cidadanía Activa.
• A participación social como parte imprescindible da atención ao dano cerebral. Laura Rodríguez González, educadora social de Dano Cerebral Lugo.
• Eu decido, Dano Cerebral Santiago de Compostela actúa. Mónica Serrano Soto, traballadora social, responsable de Calidade e coordinadora do Servizo de Atencion Diúrna Terapéutica de Dano Cerebral Santiago de Compostela.
• Atención residencial no dano cerebral adquirido. Sabina Gómez, educadora Social e directora do centro residencial de Alento.
• Creación e posta en marcha dun centro social en DCA Ourense. Cristina Álvarez Romero, neuropsicóloga de DCA Ourense.

Ao rematar servirase un xantar tipo cóctel para favorecer a presenza do público e minimizar o tempo de pausa, e retomar a Xornada ás 15:00 coa seguinte mesa de experiencias, titulada ‘[Ideas] Iniciativas actuais na atención ao dano cerebral cun enfoque de dereitos noutros territorios’. Moderada pola directora técnica de Alento, Laura Ramírez Ramos, traerá a Galicia tres experiencias de interese que se están a desenvolver por parte de entidades membro de Daño Cerebral Estatal: Novos modelos de atención a persoas con DCA e Asistencia Persoal, por Rocío de la Rosa Díez (directora de Daño Cerebral Andalucía); Relevancia dos programas de emprego para persoas con DCA: un camiño cara a autonomía e a inclusión social, por Itziar Sanz (responsable de Proxectos de Daño Cerebral ADACE CLM); e Reconstruírse, por parte de Aurora Lassaletta, presidenta de Daño Cerebral Invisible, unha entidade formada por persoas con dano cerebral adquirido.

A seguinte, e última mesa (ás 16:00), atenderá a iniciativas cun enfoque de dereitos que se están a probar noutras discapacidades e contornas asociativas: ‘[Ideas] Iniciativas actuais na atención a outras discapacidades cun enfoque de dereitos’. Dano Cerebral Galicia escolleu tres proxectos que están a desenvolver ASPACE Galicia (Iniciativas de apoio ao exercicio de dereitos, presentado por Lola Santana Camiña, avogada da Federación de Parálise Cerebral); Cogami (Proxecto ‘vivendas de transición á vida independente’, con Lucía Almuíña Casas, técnica do Proxecto Rumbo nesa entidade); e FADEMGA Plena inclusión Galicia (A accesibilidade cognitiva: un dereito e unha ferramenta para a autonomía persoal, por Loli Portela León, que se encarga na súa Federación da área de Cidadanía Activa, Accesibilidade Cognitiva e Empoderamento). Modera e acompaña na mesa a directora de Dano Cerebral A Coruña ADACECO, Natalia de Llano García.

 

Apoio institucional

Dano Cerebral Galicia conta para a organización desta Xornada co apoio e financiamento da Consellería de Política Social e Igualdade, dentro dos programas con cargo á asignación tributaria do 0,7% do IRPF; é dicir, grazas ás persoas que marcan ‘X Solidaria’ na súa declaración da renda. A directora xeral de Persoas con Discapacidade, Begoña Abeijón, acompañará á vicepresidenta de Dano Cerebral Galicia, Laura Abeledo Lameiro, no acto de peche da Xornada.

A colaboración coa Consellería de Sanidade coa Federación, e o seu vínculo cos contidos a desenvolver na primeira parte do encontro, levaron a que esa área da Xunta de Galicia estea representada no acto de apertura institucional, xunto co presidente de Dano Cerebral Galicia, Luciano Fernández Pintor, por Alicia Piñeiro Redondo, subdirectora xeral de Integración Asistencial e Innovación da Dirección Xeral de Asistencia Sanitaria da Consellería de Sanidade.